Một ngày giữa thành Viên tráng lệ
Điểm dừng chân đầu tiên của chúng tôi khi tới Viên là cung điện Schonbrunn - nơi ở vào mùa hè của Hoàng tộc Áo. Cung điện này gắn liền với hoàng đế Fran Josef I cùng hoàng hậu Elizabeth mà nhiều người đời sau biết đến bà qua phim ảnh với tên gọi hoàng hậu Sisi. Ngay phút đầu đã choáng ngợp trước quy mô, sự cổ kính và tráng lệ của cung điện cùng rất nhiều những công trình kiến trúc ở Viên. Cung điện này được hoàn thành vào năm 1700 dưới triều vua Leopold bởi kiến trúc sư nổi tiếng Johann Fischer von Erlach. Cung điện có tới 1.441 phòng, nằm giữa công viên có diện tích 160ha, trong đó, có vườn thú vào hàng cổ nhất thế giới. Ngay giữa lòng thủ đô mà cứ ngỡ như mình đang lạc vào một khu rừng châu Âu khi những chú sóc nâu cứ quẩn quanh dưới bước chân bộ hành của du khách. Nghe nói, trong cuộc cách mạng Pháp 1789, vị tướng lừng danh Napoleon đã sống tại đây 3 năm. Lúc ấy, ông là tư lệnh đạo quân thứ tư của Pháp vượt dãy núi Alps sang Ý đánh đoàn quân Áo tan tác tại mặt trận Marengo. Sau thất bại của liên quân Anh, Áo, Napoleon trở thành hoàng đê nước Pháp, lấy hiệu là Napoleon đệ nhất.
![]() |
| Cung điện Schonbrunn |
Viên nổi tiếng bởi rất nhiều những bảo tàng như Viện bảo tàng mang tên hoàng hậu Sisi, Viện bảo tàng lịch sử nghệ thuật, Viện bảo tàng Khoa học tự nhiên... Ảnh của vua Francis Joseph, hoàng hậu Sisi - bà hoàng xinh đẹp bậc nhất suốt cả thời đế chế Áo Hung cũng như nhiều tên tuổi như Mozart, Belvidere được in rất đẹp trên các bưu ảnh, túi xách, thanh kẹo socola và cả trên túi giấy gói hàng lưu niệm. Người Áo xem đó là một biểu hiện về sự trân trọng các danh nhân của đất nước mình và là cách để giới thiệu tới du khách thập phương về lịch sử, nền văn hoá Áo một cách thật tự nhiên, sinh động. Bảo tàng lịch sử nghệ thuật Viên vốn là một phần của toà lâu đài Hofburg, nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng thế giới từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XIX. Có thể nói, thủ đô Viên là một bảo tàng khổng lồ về lịch sử, kiến trúc, âm nhạc, hội hoạ... không chỉ riêng của nước Áo mà còn là của Châu Âu. Nếu chỉ mới đi tham quan bên ngoài các bảo tàng này cũng đã mất cả ngày ròng rã. Các bảo tàng luôn nườm nượp khách tham quan, nhưng vẫn giữ được khung cảnh trầm mặc vốn có. Thăm thú và tìm hiểu lịch sử văn hoá tại các bảo tàng là một nét đẹp quen thuộc của người dân Châu Âu nói chung. Không ít người, nhất là giới trẻ đã dành cả tuần để lang thang, ghi chép tư liệu học tập, nghiên cứu từ các viện bảo tàng phong phú, sống động này.
Viên còn nổi tiếng với nhiều nhà hát cùng những tên tuổi nhạc sỹ bậc thầy của nền âm nhạc thế giới như Mozart, Strauss. Người Áo luôn tự hào họ là cái nôi của âm nhạc thế giới, đặc biệt là nhạc cổ điển. Được tham dự buổi giao hưởng thường niên vào đầu năm tại Cung điện Hoàng gia của dàn nhạc giao hưởng Áo là niềm mơ ước của ngay cả với người thành Viên. Vé của buổi giao hưởng hoành tráng, đậm chất kinh điển này thường được bán hết ngay từ đầu năm. Để thoả mãn phần nào nhu cầu của công chúng, hơn 50 Đài truyền hình của nhiều quốc gia đã tường thuật trực tiếp sự kiện lớn này. Không tới thăm được ngôi nhà lưu niệm Mozart ở Salzburg, tôi may mắn tìm mua được CD những tác phẩm nổi tiếng của nhạc sĩ thiên tài nhưng bạc mệnh như Symphonie Nr 40, Ene klenine nachtmusik... ngay tại gian hàng bán đồ lưu niệm ở Cung điện Hoàng gia với giá chỉ 4,9 Euro.
![]() |
| Nhà thờ Stephansdom |
Để dạo hết những khu phố cổ ở Viên có lẽ phải mất nhiều ngày. Tất cả những công trình kiến trúc từ thời Đế quốc La Mã thần thánh thế kỷ 13 đến thời đế chế Áo - Hung suốt thế kỷ 19 tới năm 1918 với những toà nhà đồ sộ như nhà thờ Ruprechc, nhà thờ Stephansdom, Quảng trường toà Đô chính, lâu đài Belvendere... đến những viên đá lát dưới lối đi của từng con phố nhỏ đều được nâng niu, gìn giữ đặc biệt. Dù chỉ được đặt chân tới thánh đường Stephansdom, lắng nghe tiếng chuông ngân lên trong vắt vào đúng mỗi khắc giờ, chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc đồ sộ mà tinh tế trong từng đường nét như lâu đài Hofburg, nhà thờ Ruprecht, Toà đô chính... đã là sự thoả nguyện đối với du khách khi tới Áo. Ngắm nhìn những gian hàng đồ trang sức sang trọng nơi phố cổ Viên, nhiều người không ít lần dật mình vì giá cả của nó. Bình dân hơn, khách có thể dạo chơi chợ đêm ngay trong lòng phố cổ, mua một vài món quà lưu niệm nhỏ, thưởng thức li rượu vang trắng nổi tiếng và một vài món ẩm thực đặc trưng của Áo giữa không khí tấp nập mà lại rất tĩnh lặng trong cái lạnh về đêm gần 0oC. Có lẽ, chính vì thế mà thành phố chỉ 415km2 với chưa đầy 2 triệu dân này hàng năm thu hút tới hơn 12 triệu lượt du khách tới thăm thú, mua sắm. Chỉ riêng du lịch đã là một nguồn thu rất đáng kể của đất nước vùng Trung Âu này. Và không hề ngạc nhiên khi đất nước không giàu tài nguyên nhưng thu nhập bình quân đã lên tới 45 ngàn EUR/ người/ năm. Thủ đô Viên của nước Áo từ lâu được mệnh danh là một trong những thành phố đáng sống nhất trên thế giới.
Được biết cộng đồng người Việt ở Áo có trên dưới 5.000 người, riêng tại Viên chiếm tới 40%. Nét khác biệt của cộng đồng người Việt ở Áo so với một số nước thuộc châu Âu là có rất nhiều người thuộc giới trí thức, công chức của nước sở tại. Cũng có những doanh nhân người Việt thành đạt như ông Tạ Đức Nam, từ chỗ là thành viên của một hãng về trang trí nội thất đã vươn lên thành ông chủ hãng chuyên lắp đặt, trang trí cho các lễ hội, hội chợ lớn trên đất Áo và một số nước Châu Âu.
Dẫn chúng tôi đi thăm Viên là cô gái nhỏ nhắn quê Nam bộ Hà Thu. Cách đây 11 năm, Hà Thu tới nước Áo để chữa bệnh về tim mạch, rồi gắn bó luôn với kinh thành Viên nhờ những nỗ lực học tập và làm việc không mệt mỏi. Nay Hà Thu đã lập gia đình và đảm nhận vai trò là đại diện chi nhánh của một công ty trong nước chuyên về mỹ thuật, kiến trúc. Dừng chân tại một nhà hàng Việt có tên gọi “Good moning VietNam”, khá ấn tượng về một không gian văn hoá thuần Việt giữa lòng Châu Âu. Những món ăn hàng ngày ở nhà như cá sốt cà chua, nem rán, rau muống xào tỏi được chế biến tinh tế. Những bức tranh Đông Hồ, phong cảnh làng quê Việt, thiếu nữ trong tà áo dài được bài trí khéo léo. Chủ nhà hàng cho biết, Good moning Vietnam là nơi thường lui tới của nhiều khách quen ở Viên, trong đó, có cả những chính khách, văn nghệ sĩ nổi tiếng nước Áo. Giá mỗi suất ăn vào loại sang trên dưới 25 EUR - một mức giá dễ được chấp nhận ở cái nơi mà lương một bác sĩ được trả 8.000 – 10.000 EUR/ tháng. Chỉ thấy có gì đó thật tiếc khi một số tiếp viên trẻ của nhà hàng không thạo tiếng nói của quê cha đất tổ. Dường như đó cũng là nỗi niềm trăn trở của không ít bà con Việt kiều về thế hệ con cháu họ khi được sinh ra và lớn lên ở nước ngoài.
Tuy không phải là lần đầu tới Áo, nhưng chỉ được dừng chân một ngày với thủ đô ngàn năm tuổi với rất nhiều công trình kiến trúc, quần thể văn hoá được công nhận là di sản thế giới thì mới là cưỡi ngựa xem hoa. Song những cảm nhận về đất nước Áo cổ kính, thanh bình, có bề dày lịch sử văn hoá phong phú với biết bao di sản tinh thần đồ sộ cùng hàng ngàn công trình kiến trúc kỳ vĩ và tráng lệ cũng như cung cách gìn giữ, khai thác có hiệu quả di sản văn hoá cho phát triển kinh tế xã hội khiến mỗi người trong chúng tôi cứ suy ngẫm suốt cả chặng hành trình khám phá Châu Âu.
(Nguyễn Như Khôi)


