Đại biểu Quốc hội đoàn Nghệ An thảo luận các dự án luật về tổ chức Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân

Quang cảnh phiên làm việc sáng 19/5 tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội.

Chuyển tiếp hợp lý án hành chính, dân sự khi tổ chức lại hệ thống Tòa án

Trong sáng 19/5, tại phiên thảo luận về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, ông Trần Nhật Minh - ĐBQH chuyên trách đoàn Nghệ An đề nghị rà soát, chỉnh lý các quy định chưa thống nhất liên quan đến việc tổ chức lại hệ thống Tòa án và các luật liên quan, đồng thời đề xuất phương án chuyển tiếp phù hợp để tránh gây quá tải cho hệ thống tòa án mới.

Theo đó, đối với quy định trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân về sửa đổi, bổ sung bãi bỏ một số điều của các luật có liên quan, đại biểu đồng tình với nội dung bổ sung các trường hợp Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hủy quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm của Tòa án nhân dân cấp cao.

Ông Trần Nhật Minh - ĐBQH chuyên trách đoàn Nghệ An phát biểu thảo luận.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, xét về kỹ thuật lập pháp, việc tiếp tục đề cập tới "Tòa án nhân dân cấp cao" là không còn phù hợp, bởi hệ thống tòa án theo mô hình mới không còn cơ quan này.

Đánh giá đây là nội dung chuyển tiếp nhằm giải quyết các vụ việc tồn đọng, không phải quy định mới nên đề nghị chuyển nội dung này sang Nghị quyết thi hành Luật sửa đổi Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và Luật sửa đổi Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân, các luật tố tụng và các luật có liên quan.

Về quy định sửa đổi, bổ sung Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, vị đại biểu đoàn Nghệ An kiến nghị làm rõ cấp chính quyền nào có thẩm quyền nhận báo cáo hoặc thông báo của Tòa án và Viện Kiểm sát. Ngoài ra, đại biểu cho rằng, việc sử dụng cụm từ “Tòa án nhân dân địa phương”, “Viện Kiểm sát nhân dân địa phương” là chưa chính xác, bởi không phản ánh đúng cơ cấu tổ chức mới theo mô hình Tòa án nhân dân khu vực, Viện Kiểm sát nhân dân khu vực.

Về dự thảo Nghị quyết thi hành Luật sửa đổi Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và Luật sửa đổi Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân, các luật tố tụng và các luật có liên quan, đại biểu Trần Nhật Minh lưu ý đến một số quy định liên quan đến việc chuyển tiếp các vụ án hành chính, dân sự từ Tòa án nhân dân cấp tỉnh sang Tòa án nhân dân khu vực.

Theo phản ánh từ các địa phương, Tòa án nhân dân cấp tỉnh hiện đang thụ lý một lượng lớn vụ án dân sự, hành chính ở giai đoạn sơ thẩm. Nếu tất cả vụ việc này được chuyển về Tòa án nhân dân khu vực sau khi luật có hiệu lực, sẽ tạo áp lực rất lớn cho hệ thống tòa án mới.

Trong khi nếu để xảy ra tình trạng quá tải thì không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết vụ án mà còn ảnh hưởng đến chất lượng xét xử và quyền, lợi ích hợp pháp của người dân. Cho nên, ông đề xuất cần có lộ trình xử lý phù hợp, theo đó: những vụ án đã qua giai đoạn đối thoại, chuẩn bị xét xử thì để Tòa án nhân dân cấp tỉnh tiếp tục giải quyết; những vụ án mới ở giai đoạn khởi kiện, thụ lý sơ bộ thì chuyển sang Tòa án nhân dân khu vực thụ lý lại từ đầu.

Ngoài ra, để tránh kéo dài thời gian chuyển tiếp, cần có quy định cụ thể đối với các vụ việc Tòa án cấp tỉnh đã thụ lý nhưng sau đó ra quyết định đình chỉ, do hiện luật Tố tụng chưa quy định rõ thời hạn cho việc đình chỉ.

Đảm bảo thống nhất quy định về thẩm quyền của Viện trưởng VKSND Tối cao

Chiều cùng ngày, Quốc hội thảo luận tại hội trường về thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân. Góp ý vào dự thảo Luật này, đại biểu Trần Nhật Minh cho rằng cần làm rõ sự thiếu thống nhất giữa hai dự thảo luật đang được trình Quốc hội xem xét.

Cụ thể, tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng Hình sự, có quy định bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn cho Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, bao gồm việc quy định thẩm quyền của Viện Kiểm sát nhân dân các cấp trong thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự.

Tuy nhiên, tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân, nội dung về nhiệm vụ, quyền hạn của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao lại không bổ sung nhiệm vụ nêu trên. Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, rà soát để đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, đại biểu đoàn Nghệ An cũng nêu vấn đề liệu có cần bổ sung quy định mới này hay không, bởi theo ông, thẩm quyền của Viện Kiểm sát các cấp trong thực hành quyền công tố và kiểm sát tố tụng đã được quy định cụ thể trong Bộ luật Tố tụng Hình sự.